Christian Lange

Laureaat Humanities 2021

Christian Lange

Christian Lange (1975) studeerde Islamologie en Religiewetenschappen in Tübingen, Caïro, Parijs en Muscat. Na zijn promotie aan Harvard (2006) was hij docent Islamologie aan Edinburgh University. Sinds 2011 is hij hoogleraar Arabische en Islamitische Studies aan de Universiteit Utrecht.

Lange is lid van de KNAW, de Young Academy of Europe, en hij is alumnus van de Jonge Akademie. Sinds 2019 is hij directeur van de Nederlandse Interuniversitaire Onderzoeksschool voor Islamstudies (NISIS).

Lange schreef boeken in het Duits, Engels en Nederlands over de religieuze en sociale geschiedenis van de islamitische wereld. Zijn werk is naar het Arabisch vertaald en bekroond met twee ERC Grants (2010, 2016), de British-Kuwait Friendship Society Prize (2016) en de World Award for Book of the Year of the Islamic Republic of Iran (2017).

Website

Onderzoeksfocus

Christian Lange bestudeert de klassieke literatuur uit het Midden-Oosten, in het Arabisch en Perzisch, om zicht te krijgen op de wortels van de rijke islamitische beschaving.

De veelkleurige wortels van de islamitische beschaving

Zowel niet-moslims als moslims hebben volgens Christian Lange over het algemeen beperkt zicht op wat de islam nu eigenlijk inhoudt. Het antwoord op die vraag is veelal toegespitst op de gangbare definitie van de islam als een uniforme godsdienst en cultuur die voornamelijk draait om de koran, de profeet en de vijf zuilen.

Christian Lange brengt daar met zijn baanbrekende onderzoekswerk stap voor stap verandering in. Hij laat een ander, veelkleuriger beeld van de islamitische beschaving zien. Lange bestudeert de klassieke Arabische en Perzische literatuur om de wortels van de rijke islamitische beschaving bloot te leggen. Zo bestudeert hij onder meer hoe het islamitisch strafrecht echt werd toegepast, hoe het uitwisselen van blikken tussen mannen en vrouwen wordt beschreven in diverse islamitische contexten, en hoe verschillende moslimgroepen denken over het hiernamaals en hoe dat hun gedrag vandaag de dag beïnvloedt. Veelal onderwerpen die volop in de belangstelling staan.

Zo ontdekte Lange dat het hiernamaals in islamitische tradities doorgaans niet beschouwd wordt als iets dat in de verre toekomst ligt. Integendeel. Het hiernamaals heeft vaak juist een directe impact op het dagelijks leven van moslims. Tijdens religieuze rituelen of tijdens bezoeken aan heilige islamitische steden is het paradijs veelal inherent aanwezig, waardoor je zou kunnen stellen dat bepaalde moslims al een beetje van het paradijs hier op aarde beleven. Er is, kortom, een voortdurende kruisbestuiving tussen het hiernamaals en het bestaan hier op aarde. Dit is een vernieuwend inzicht dat binnen de islamologie nog niet eerder zo grondig onderzocht en beschreven is.

In zijn onderzoek betrekt Lange graag uiteenlopende bronnen, zoals historische kronieken en poëzie, om erachter te komen hoe bijvoorbeeld islamitisch strafrecht echt werd toegepast. Hij is een pionier op het gebied van de Arabische digital humanities, waarbij grote hoeveelheden gedigitaliseerde historische teksten met behulp van algoritmes in een muisklik te doorzoeken en te analyseren zijn. Daarnaast ontwikkelde hij, in uitwisseling met andere disciplines zoals bijvoorbeeld de religiewetenschappen, een nieuw begrippenapparaat om zijn historische bronnen te analyseren.

Lange heeft een indrukwekkend en divers curriculum vitae dat laat zien dat hij in korte tijd veel heeft bereikt. Hij publiceert bij toonaangevende academische uitgeverijen en tijdschriften, onder meer bij Cambridge University Press, en maakt zijn onderzoeksresultaten toegankelijk voor een breder publiek.

De komende tijd wil Lange zich verder verdiepen in de geschiedenis van de zintuigen in de islamitische cultuur, door de vraag te stellen hoe moslims hun zintuigen en lichaam gebruiken in de dagelijkse omgang met elkaar en met niet-moslims. Ook wil Lange onderzoeken hoe er in verschillende epistemologische islamitische tradities over de vijf zintuigen werd gedacht.