Marktwerking onder de grond

Planten lijken met hun zachtjes wiegende bladeren een rustig bestaan te leiden. Maar schijn bedriegt, want onder de grond is het een drukte van jewelste. De wortels van planten bevinden zich tussen krioelende insecten, wormen, micro-organismen en ontelbare schimmeldraden. Vooral met schimmels gaan plantenwortels een innige relatie aan, waarbij voedingsstoffen worden uitgewisseld en schimmels in sommige gevallen zelfs tot in de wortel groeien.

Toby Kiers onderzoekt deze samenlevingsvorm, dit ‘mutualisme,’ tussen planten en schimmels. Het lijkt erop dat beide kanten profiteren, maar hoe komt dit contact tot stand, en wat zijn de voorwaarden? Kiers is een pionier in het toepassen van de economische theorie op het verbond van wortels en schimmels, en gebruikt fluorescerende nanodeeltjes om de uitwisseling van stoffen in de grond zichtbaar en meetbaar te maken. Het blijkt dat er een ware marktplaats onder de grond zit. Plantenwortels onderhandelen met schimmels over wie wat te bieden heeft, en de schimmel zal bij de wortel met het beste voorstel naar binnen groeien. 

Uiteindelijk komt het allemaal neer op bedrog: niets of niemand in de natuur helpt een ander zonder eigenbelang. Met andere woorden; die planten en schimmels proberen elkaar een loer te draaien en het komt alleen tot een wederzijds voordelige samenwerking als beide kanten een strategie hebben om met dat bedrog om te gaan. Het zijn ook net mensen.