-
Ammodo Science
Award for fundamental research2021 -
Ammodo Science Award
Fundamenteel wetenschappelijk onderzoek is van groot belang voor het verruimen van onze kennis. De Ammodo Science Award stimuleert daarom specifiek de fundamentele wetenschap. De Award bestrijkt alle wetenschappelijke disciplines, verdeeld in vier domeinen: Biomedical Sciences, Humanities, Natural Sciences en Social Sciences.
-
Nominatie & Selectie
De Ammodo Science Award for fundamental research omvat acht geldbedragen van elk 300.000 euro. Per wetenschapsdomein is een adviescommissie benoemd die uit de genomineerden maximaal twee onderzoekers kan voordragen. De volgende nominatieronde voor de vijfde editie van de Ammodo Science Award start in het voorjaar van 2022.
-
Laureaten
De Ammodo Science Award is bestemd voor excellente, internationaal erkende mid-career wetenschappers die werkzaam zijn in Nederland en niet langer dan vijftien jaar geleden zijn gepromoveerd. In 2015 werd de Award voor het eerst toegekend aan acht laureaten.
Publieke waarden beschermen
Digitale technologie beïnvloedt ons leven op allerlei manieren. Ons gedrag wordt via toepassingen als gezondheidsapps, sociale media en online bankieren omgezet in data en een steeds groter deel van het maatschappelijke verkeer verloopt via de infrastructuur van grote technologiebedrijven als Apple en Google. Ook overheden en maatschappelijke instituties leunen steeds meer op digitale technologie. Deze ontwikkelingen maken de samenleving steeds afhankelijker van digitale systemen. Dat werpt de vraag op: hoe kunnen we maatschappelijke digitalisering in overeenstemming brengen met onze fundamentele publieke waarden?
Met deze vraag houdt de Interdisciplinary Hub for Digitalization and Society (iHub) van de Radboud Universiteit zich bezig. De onderzoeksgroep brengt per sector in kaart welke publieke waarden bedreigd worden door digitalisering en wat er juridisch en beleidsmatig kan worden gedaan om deze waarden te beschermen. Ook ontwerpt en ontwikkelt iHub zelf technologie die publieke waarden verankert en beschermt.
Het onderzoek van iHub leverde al belangrijke resultaten op. Zo bestudeerde iHub uitgebreid de gevolgen van de groeiende invloed van grote technologiebedrijven zoals Amazon, Google en Apple in de publieke sector. Wat zijn bijvoorbeeld de risico’s voor de samenleving nu technologiebedrijven steeds actiever worden in de gezondheidszorg? Zullen zij straks de datasets en de infrastructuur beheren die onmisbaar zijn voor medisch onderzoek? Waar botsen hun waarden met de waarden van de geneeskunde en hoe transformeren zij de klinische en onderzoekspraktijk? Om deze trends verder te onderzoeken ontwikkelde iHub een conceptueel model om digitaliseringsprocessen te begrijpen. Ook ontwierpen iHub-onderzoekers een digitale open-data-tool die in enkele klikken per sector zichtbaar maakt hoe de rol van techbedrijven door de tijd heen verandert.
Discriminatie door AI is een probleem, maar meestal lopen digitale ontwikkelingen voor op de regelgeving
Baanbrekend is ook iHubs onderzoek rondom algoritmes en de inclusieve samenleving. Het team onderzocht hoe het toegenomen gebruik van kunstmatige intelligentie (AI) de inclusiviteit kan ondermijnen van bijvoorbeeld de gezondheidszorg, het onderwijs en het rechtssysteem. De toeslagenaffaire laat zien dat er onbedoelde gevolgen kunnen kleven aan het inzetten van AI. Discriminatie door AI is een belangrijk aandachtspunt, maar meestal lopen digitale ontwikkelingen voor op de regelgeving. Daarom moet er continu een juridische en morele inhaalslag gemaakt worden: zijn de nieuwe mogelijkheden wenselijk en wat is verantwoord gebruik van nieuwe technologie?
iHub wil het geld van de Ammodo Science Award inzetten om het huidige onderzoek te verdiepen en nieuwe, actuele vragen te onderzoeken, bijvoorbeeld rond de toegenomen digitale controle tijdens de coronapandemie door middel van traceerapps, afvalwatermonitoring en de digitale coronapas. Deze technologieën zijn misschien nuttig om uit een lockdown te komen, maar betekenen ook extra surveillance. iHub onderzoekt welke ethische en juridische waarden er op het spel staan bij dit soort ontwikkelingen. Normaliseert deze digitale technologie nieuwe vormen van publieke en private surveillance, en wat is daarvan de blijvende invloed?
Normaliseren traceerapps zoals de coronapas nieuwe vormen van surveillance?
De onderzoeksgroep onderscheidt zich van ander digitaliseringsonderzoek door publieke waarden als uitgangspunt te nemen. Binnen iHub vindt er bovendien een kruisbestuiving plaats tussen een zeer breed scala aan disciplines; er wordt onder meer samengewerkt met filosofen, taalkundigen, historici, sociale wetenschappers, computerwetenschappers, rechtsgeleerden en onderwijskundigen. Het onderzoek begeeft zich wereldwijd in de voorhoede. De iHub-onderzoekers zitten regelmatig in internationale adviescommissies rond overheids- en wetenschapsbeleid, zoals de Cyber Security Raad, en adviseren de Raad van Europa over digitaliseringsvraagstukken.
Het digitale tijdperk betekent een vergaande transformatie van de samenleving. Daarom zijn de vragen die iHub stelt van groot maatschappelijk belang. Onderzoek rondom digitalisering lijkt wellicht nieuw, maar in de kern gaat het om oude thema’s als macht, democratie, vrijheid en wat het betekent om mens te zijn. Geesteswetenschappers doen al eeuwenlang onderzoek naar die existentiële vraagstukken. Het feit dat binnen het multidisciplinaire team een centrale rol is weggelegd voor de geesteswetenschappen maakt het digitaliseringsonderzoek van iHub wereldwijd uniek en zeer veelbelovend.