Jeroen Geurts

Laureaat Biomedical Sciences 2017

Jeroen Geurts

Jeroen Geurts (1978) studeerde medische biologie aan de Universiteit van Amsterdam en promoveerde aan de VU in diezelfde stad. Als VUmc-onderzoeker werd hij later benoemd tot hoogleraar Translationele Neurowetenschappen en hoofd van de afdeling Anatomie en Neurowetenschappen. Ook is hij hoogleraar in Calgary (Canada).Geurts was enkele jaren voorzitter van De Jonge Akademie van de KNAW. Hij is lid van de Gezondheidsraad en zat diverse commissies voor in het kader van de Nationale Wetenschapsagenda. Hij is oprichter van ‘Brein in Beeld’, een organisatie die kennis over de hersenen breed verspreidt en interdisciplinair hersenonderzoek bevordert.

Vanaf 2017 is Geurts naast zijn onderzoekswerk voorzitter van onderzoeksfinancier ZonMw en lid van de Raad van Bestuur van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO).

Website

Onderzoeksfocus

Jeroen Geurts zoekt naar de oorzaak van multiple sclerose (MS), een neurodegeneratieve ziekte die één op de duizend Nederlanders treft.

Generalist in hart en hersenen

Volgens de schoolboekjes ligt de oorzaak van multiple sclerose (MS) in aanvallen van ons immuunsysteem op de witte isolatielaag rond de ‘stroomkabels’ in ons zenuwstelsel. Hoe meer van de isolatie verdwijnt, des te slechter worden elektrische signalen overgedragen, met alle gevolgen van dien. Lang werd MS daarom een ‘klassieke wittestofziekte’ genoemd.

Het werk van Jeroen Geurts heeft vraagtekens bij deze theorie gezet. Want wie net als hij goed keek, zag dat bij MS-patiënten niet alleen wit isolatiemateriaal aangetast raakte: ook de ‘grijze stof’, met netwerken van zenuwcellen, vertoont gaten. Dit verklaart bijvoorbeeld waarom patiënten naast motorische ook cognitieve problemen hebben.

De auto-immuunreactie, lang als oorzaak gezien, zou ook een gevolg kunnen zijn van een diepere, nog onbekende ziekte-oorzaak.

Geurts is met tomeloze energie op zoek naar het ‘echte MS’, het proces dat de eerste dominosteen in de rij omver gooit. Hij beperkt zich daarbij niet tot MS alleen: als echte generalist kijkt hij ook naar andere hersenaandoeningen zoals Parkinson, Alzheimer en hersentumoren. Naast de modernste hersenscan-technieken gebruikt hij neuropsychologische, histologische, wiskundige en andere methoden.

Geurts toonde zijn brede blik ook met een noviteit: een hoogleraar Filosofie van de Neurowetenschappen als sleutelspeler van het onderzoeksteam. Door alle invalshoeken te combineren, hoopt hij een spoor te vinden dat hem leidt naar één nieuwe theorie voor hoe MS ontstaat.