Nieuws

Laudatio Thijn Brummelkamp
mei 31, 2016

Laudatio Thijn Brummelkamp

Deze laudatio is uitgesproken tijdens de uitreiking van de Ammodo KNAW Awards in 2015.

Dames en heren,

Al tijdens zijn promotie-onderzoek in Utrecht, zo’n vijftien jaar geleden, legde Thijn Brummelkamp belangrijke fundamenten: fundamenten voor onderzoek naar de functie van genen in gezonde en zieke cellen van zoogdieren zoals de mens.

Tot die tijd hadden andere onderzoekers al methoden ontwikkeld om in simpele eencelligen, zoals gistcellen, ieder gen afzonderlijk uit te schakelen. Door goed naar het effect van zo’n uitschakeling te kijken, konden zij stap voor stap de functies van al die genen bepalen. Maar in zoogdiercellen, waaronder dus ook die van de mens, was iets dergelijks nog niet gelukt.

De promovendus Thijn Brummelkamp bracht daar verandering in. Bij het Nederlands Kanker Instituut ontwikkelde hij een goedkope methode om elk van de ongeveer 25.000 menselijke genen één voor één te onderdrukken. Zijn methode maakte gebruik van zogeheten ‘RNA-interferentie’. Zo konden eindelijk van al die menselijke genen de functies worden bestudeerd.

De methode van Brummelkamp wordt nu in veel laboratoria op de wereld toegepast. Zelf gebruikte hij haar om te ontdekken hoe kankercellen resistent worden voor kankermedicijnen: door genetisch te veranderen weten ze routes te vinden om de blokkade van het medicijn te omzeilen.

Aan het prestigieuze Massachusetts Institute of Technology in het Amerikaanse Cambridge ondernam Brummelkamp daarna een ambitieus en riskant project. Hij zocht én vond een methode om niet één maar heel veel menselijke genen tegelijk volledig uit te schakelen.
Thijs Brummelkamp test zijn fundamentele onderzoekstechnieken ook uit op concrete wetenschappelijke vragen. Zo identificeerde hij menselijk eiwitten die het Ebolavirus nodig heeft om onze cellen binnen te dringen. Zulk onderzoek levert nieuwe strategieën op in onze strijd tegen ernstige virusuitbraken.

Vier jaar geleden keerde Brummelkamp terug naar Nederland en het Nederlands Kanker Instituut. Daar zoekt hij nu naar de sleuteleiwitten die andere virussen, bacteriën en biologische gifstoffen gebruiken om onze menselijk cellen te ontregelen. En nog fundamenteler: daar hoopt hij te achterhalen met hoe weinig genen een zoogdiercel eigenlijk toe kan om toch nog volledig te functioneren.

Dames en heren,

Aan onze commissie werd hij omschreven als een uiterst succesvol, energiek, vernieuwend, slim, kritisch en ondernemend onderzoeker, met een indrukwekkende lijst van publicaties in toonaangevende tijdschriften. Hij is een bron van inspiratie voor zijn medeonderzoekers.

Graag vraag ik uw applaus voor Thijn Brummelkamp, winnaar van een Ammodo KNAW Award voor Biomedical Sciences!