-
Ammodo Science
Award for groundbreaking research2022 -
Ammodo Science Award
De Ammodo Science Award for groundbreaking research is bedoeld ter stimulering van in potentie baanbrekend onderzoek dat in gezamenlijkheid wordt uitgevoerd. Baanbrekend onderzoek is doorgaans het resultaat van teamwork. Daarom krijgen alle bij het onderzoek betrokken personen een gezicht. De Award wordt tweejaarlijks uitgereikt in twee van de vier wetenschapsdomeinen; Biomedical Sciences, Humanities, Natural Sciences en Social Sciences.
-
Nominatie & Selectie
De Ammodo Science Award for groundbreaking research omvat iedere editie twee geldbedragen van elk 1.200.000 euro. De komende editie wordt de Award uitgereikt aan één onderzoek in het domein Biomedical Sciences en aan één onderzoek in het domein Humanities. De rectoren van de veertien bij de VSNU aangesloten Nederlandse universiteiten mogen maximaal één onderzoek per wetenschapsdomein nomineren.
-
Winnaars
Bij de Ammodo Science Award for groundbreaking research staat het in potentie baanbrekende onderzoek centraal en krijgen alle bij het winnende onderzoek betrokken onderzoekers een gezicht. In 2020 is de Award voor het eerst uitgereikt aan twee onderzoeksgroepen in de wetenschapsdomeinen Natural Sciences en Social Sciences. In 2022 wordt de Award voor het eerst uitgereikt in de domeinen Biomedical Sciences en Humanities.
Biomedical Sciences
Louis Vermeulen Laureaat 2021
Louis Vermeulen bestudeert hoe ontsporingen in het genetische materiaal van stamcellen darmkanker kunnen veroorzaken. Daarbij focust hij zich specifiek op de vroegste ontwikkeling van tumoren. Hij combineert biochemie en genetica met wiskundige en natuurkundige modellen om de dynamiek van stamcellen in kaart te brengen. Met zijn vernieuwende benadering heeft hij een grote bijdrage geleverd aan fundamentele concepten binnen de moleculaire oncologie.
Lees meer
Annemieke Aartsma-Rus Laureaat 2021
Annemieke Aartsma-Rus heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan onderzoek naar de ziekte van Duchenne. Patiënten met deze ernstige erfelijke spierziekte missen het eiwit dystrofine, omdat de gencode hiervoor bij hen onleesbaar is. Mede dankzij het fundamentele pionierswerk van Aartsma-Rus is er inmiddels een exon skipping therapie beschikbaar in Amerika en Japan, die de genetische code weer leesbaar kan maken. Hierdoor kan het ziekteverloop van Duchenne worden vertraagd.
Lees meer
Teun Bousema Laureaat 2019
Teun Bousema ontrafelt de levenscyclus van Plasmodium falciparum, een dodelijke parasiet die via muggen de ziekte malaria veroorzaakt. Hij is vooral geïnteresseerd in hoe de parasiet vanaf een geïnfecteerd mens weer een nieuwe mug weet binnen te dringen, en ontdekte onder meer dat sommige mensen een immuunreactie vertonen die deze stap verhindert.
Lees meer
Jacco van Rheenen Laureaat 2019
Jacco van Rheenen ontwikkelde een baanbrekende vorm van microscopie, waardoor individuele cellen wekenlang gevolgd kunnen worden in een levend organisme. Deze nieuwe vorm van onderzoek levert waardevolle informatie op over het gedrag van, en de interactie tussen, cellen. Hij was bijvoorbeeld de eerste die het proces van uitzaaiende kanker heeft gefilmd.
Lees meer
Jeroen Geurts Laureaat 2017
Jeroen Geurts was een pionier bij het opsporen van moeilijk detecteerbare afwijkingen in de hersenen van MS-patiënten. Mede dankzij dat werk kwam hij tot een nieuwe theorie over de oorzaak van MS, één die fundamenteel afwijkt van de theorie die de meeste van zijn collega’s al vele jaren aanhangen.
Lees meer
Eva van Rooij Laureaat 2017
Eva van Rooij ontdekte als eerste dat microRNA-moleculen, nog maar recent ontdekte componenten van de levende cel, een rol spelen bij ziekten van het hart. Nu zoekt ze verder naar andere moleculaire mechanismen die onze hartcellen besturen. Zijn ze misschien zo te beïnvloeden dat schade aan hartcellen kan worden beperkt of zelfs hersteld?
Lees meer
Caroline Klaver Laureaat 2015
Oogziekten worden in hoog tempo belangrijker: nu al telt Nederland meer dan 300.000 blinden en slechtzienden. Door de vergrijzing zal dat aantal de komende jaren nog explosief groeien. Caroline Klaver, tegelijk wetenschappelijk onderzoeker én oogarts, is een drijvende kracht achter het onderzoek naar de diepere oorzaken achter enkele van de meest voorkomende oogafwijkingen.
Lees meer
Thijn Brummelkamp Laureaat 2015
Thijn Brummelkamp is een energieke, kritische en ondernemende wetenschapper die zoekt naar de functie van elk van de ongeveer 25.000 menselijke genen in het lichaam van de mens. Eerst ontwikkelde hij een manier om elk van die genen één voor één uit te schakelen. Toen volgde een nog slimmere methode om datzelfde met heel veel genen tegelijk te doen.
Lees meerHumanities
Lisa Herzog Laureaat 2021
Lisa Herzog onderzoekt hoe morele en democratische normen een grotere rol kunnen spelen in ons economisch systeem. Wat betekent het om moreel te handelen als werknemers zich slechts een klein radertje voelen in het wiel van een grote organisatie? Herzog onderzoekt dit soort maatschappelijk relevante vraagstukken, waarbij zij steeds vanuit een filosofisch perspectief naar het economisch systeem kijkt.
Lees meer
Christian Lange Laureaat 2021
Christian Lange bestudeert de klassieke Arabische en Perzische literatuur en is voortrekker op het gebied van de Arabische digital humanities. Zijn innovatieve analyse van gedigitaliseerde historische teksten heeft nieuwe inzichten opgeleverd, onder andere in hoe het islamitisch strafrecht echt werd toegepast en hoe er door de eeuwen heen in verschillende intellectuele islamitische tradities over de vijf zintuigen werd gedacht. Lange laat met zijn onderzoek een veelkleurig beeld van de rijke islamitische beschaving zien.
Lees meer
Nadine Akkerman Laureaat 2019
Nadine Akkerman beschreef onder meer de brievencorrespondentie van Elizabeth Stuart, verre voorouder van Queen Elizabeth, in niet eerder vertoond detail. Met haar innovatieve onderzoeksmethoden, zoals het gebruik van 3D-röntgenscanners om ongeopende brieven te kunnen lezen, is ze een voorloper in het ontdekken van de rol van vrouwen in de politiek en spionage van de zeventiende eeuw.
Lees meer
Ewout Frankema Laureaat 2019
Ewout Frankema onderzoekt de historische wortels van de wereldwijde kloof tussen arm en rijk. Deze kloof is dramatisch gegroeid tussen 1750 en 1990, en sindsdien nauwelijks afgenomen. In zijn geïntegreerde historische benadering combineert hij onderzoek naar de ecologische en geografische condities waarbinnen agrarische samenlevingen zich ontwikkelen, met de door mensen vormgegeven economische, politieke en sociale verhoudingen.
Lees meer
Olivier Hekster Laureaat 2017
Olivier Hekster corrigeerde het imago van voorheen als ‘gek’ geziene Romeinse keizers, zoals Nero, Caligula en Commodus, door te kijken naar hun gebruik van de massamedia van de antieke tijd: beeltenissen op munten, standbeelden en inscripties op gebouwen. Hoe probeerden de keizers met zulke communicatie hun macht in het enorme rijk te vestigen?
Lees meer
Alicia Montoya Laureaat 2017
Alicia Montoya ontdekte in 18e-eeuwse bibliotheekveilingcatalogi dat, in een tijd waarin de Verlichting het denken in Europa veranderde, religieuze boeken nog steeds de grootste bestsellers waren. Ze vraagt zich af wat buiten de intellectuele elite de impact van de filosofische omslag was op bredere lagen van de bevolking. Is de hegemonie van kennis en ratio misschien overschat?
Lees meer
Barteld Kooi Laureaat 2015
Filosoof Barteld Kooi combineert bijna ondoordringbaar abstracte informatiekunde met alledaagse toepassingen zoals kaartspelletjes en de Nationale Wetenschapsquiz. Zijn vakgebied richt zich erop complexe informatievraagstukken in wiskundige formules te gieten. Welke logische strategie geeft in een spelletje de beste uitkomst? En wat gebeurt er wanneer naast logica ook kansberekening in het spel komt?
Lees meer
Asifa Majid Laureaat 2015
Waarom kunnen wij slecht omschrijven wat we ruiken? Waarom hebben we woorden voor kleuren maar niet voor geuren? Zijn we dat vermogen in de evolutie kwijtgeraakt? Of komt het door onze opvoeding? Asifa Majid doet innovatief veldwerk onder diverse culturen en volken om nieuwe antwoorden te zoeken op vragen naar verbanden tussen hersenen, taal en cultuur.
Lees meerNatural Sciences
Patricia Dankers Laureaat 2021
Patricia Dankers ontwerpt, synthetiseert en onderzoekt synthetische biomaterialen die complexe biologische processen in het menselijk lichaam kunnen aansturen, nabootsen of zelfs overtreffen. Door gebruik te maken van slimme chemie kan verouderd of beschadigd weefsel worden gerepareerd. Mede dankzij haar fundamentele onderzoek bestaan er inmiddels hartkleppen en bloedvaten van synthetische bio-afbreekbare biomaterialen, alsook synthetische hydrogelen voor het kweken van stamcellen.
Lees meer
Walter Immerzeel Laureaat 2021
Walter Immerzeel doet onderzoek naar klimaatverandering in Aziatische berggebieden en de gevolgen voor de waterbeschikbaarheid voor miljoenen mensen die stroomafwaarts wonen. Immerzeel bracht als eerste de watercyclus in het hooggebergte van de Himalaya in kaart. De komende jaren wil hij doorgronden hoe natuurrampen in berggebieden in verband staan met hun ligging en extreem weer, waarbij hij zich richt op aardverschuivingen, lawines en gletsjermeren.
Lees meer
Toby Kiers Laureaat 2019
Toby Kiers is geïnteresseerd in de interactie tussen planten en micro-organismen in de bodem. Tussen wortels en schimmels vindt namelijk levendige handel in voedingsstoffen plaats, die beschreven kan worden met economische theorie die eigenlijk bedoeld is voor menselijke markten. Haar originele aanpak levert nieuwe inzichten op in de evolutie van samenlevingsvormen in de natuur.
Lees meer
Stephanie Wehner Laureaat 2019
Stephanie Wehner werkt aan een fundamentele uitdaging: hoe verstrengeling over lange afstanden gecreëerd kan worden, om vervolgens een kwantuminternet mogelijk te maken. Verstrengeling is een centraal concept in de kwantummechanica, wat veilige communicatie en supersnelle coördinatie mogelijk maakt. Dit wil ze nu realiseren in het geplande kwantumnetwerk rondom Delft.
Lees meer
Appy Sluijs Laureaat 2017
Appy Sluijs ontdekte dat 56 miljoen jaar geleden, door een kettingreactie in de oceanen en de atmosfeer, het broeikaseffect op aarde hoog opliep. Bij de polen groeiden palmen en de noordelijke poolzee voelde aan als een subtropisch zwembad. Zou iets dergelijks nu weer kunnen gebeuren?
Lees meer
Guido van der Werf Laureaat 2017
Guido van der Werf onderzoekt hoeveel broeikasgassen er in de atmosfeer terecht komen door het afbranden van bossen, graslanden en veengebieden. Met hulp van modellen, satellietfoto’s en ‘drones’ brengt hij de bijdragen van branden, ontbossing en de uitbreiding van landbouwgrond op het broeikaseffect in kaart.
Lees meer
Ronald Hanson Laureaat 2015
In de legendarische science-fictionfilm Star Trek liet Kapitein Kirk zich door ingenieur ‘Scotty’ van ver weg in het universum terug naar huis ‘teleporteren’. Natuurkundigen zoals Ronald Hanson proberen iets te doen wat daar een beetje op lijkt. ‘Quantumteleportatie’, noemen ze het experiment waarin ze informatie overbrengen zonder gebruik te maken van geluid, licht of andere vormen van energie.
Lees meer
Arwen Deuss Laureaat 2015
Onder een dunne harde korst is de planeet Aarde een bol waarbinnen vloeibare gesteenten traag rondstromen. Maar binnenin die stromende massa bevindt zich juist weer een keiharde bol. Dat werd al langer vermoed, maar het bewijs ervoor werd pas geleverd toen Arwen Deuss er in slaagde om zwakke maar karakteristieke seismische golven op te pikken en te analyseren.
Lees meerSocial Sciences
Rivke Jaffe Laureaat 2021
Rivke Jaffe doet onderzoek naar stedelijke ruimte en het alledaagse stadsleven. Zij publiceerde onder meer over criminaliteit en burgerschap op Jamaica, de rol van illegaliteit in populaire cultuur en publiek-private samenwerking op het gebied van veiligheid. Jaffe onderzoekt hoe technologieën die tot meer veiligheid zouden moeten leiden - zoals wapens, prikkeldraad, camera’s en algoritmen, maar ook dieren zoals politiehonden - tegelijkertijd sociale ongelijkheid kunnen reproduceren.
Lees meer
Floris de Lange Laureaat 2021
Floris de Lange onderzoekt hoe menselijke waarneming ontstaat uit neurobiologische processen in de hersenen. Door heel precies hersenactiviteit te meten stelt hij vast hoe informatie door het brein “stroomt”. Hij toonde onder meer aan dat ons brein werkt als een voorspellingsmachine die alles wat het leert actief gebruikt om de toekomst te voorspellen. Sinds kort bestudeert De Lange waarom nieuwsgierigheid en verrassing belangrijk zijn voor het brein.
Lees meer
Lenneke Alink Laureaat 2019
Lenneke Alink tilt met hoogwaardig experimenteel onderzoek het begrijpen van kindermishandeling naar een hoger niveau. Ze heeft een brede interesse in het onderwerp, en kijkt bijvoorbeeld naar de rol van chaos in het huishouden, maar ook naar die van het stresssysteem bij mishandeling en verwaarlozing. Haar werk brengt de oorzaken en gevolgen van dit vreselijke probleem in kaart – een belangrijke stap naar het oplossen ervan.
Lees meer
Birte Forstmann Laureaat 2019
Birte Forstmann bevindt zich op het snijvlak tussen enerzijds ons gedrag, en anderzijds de anatomie van onze hersenen. Hoe verhouden die zich tot elkaar, en welke mechanismen in het brein maken het mogelijk voor een mens om op zijn of haar omgeving te reageren? In haar onderzoek richt zij zich vooral op de subcortex, een grote structuur in het midden van de hersenen die een grote rol speelt bij de ziekte van Parkinson.
Lees meer
Roshan Cools Laureaat 2017
Roshan Cools ontdekte dat medicijnen die invloed hebben op onze hersenen niet altijd hetzelfde effect hebben: een middel dat de concentratie verhoogt, kan de flexibiliteit van het brein juist verlagen. Voor een ander kunnen die effecten precies omgekeerd zijn. Cools zoekt naar breinmechanismen onder iets dat filosofen al eeuwen bezig houdt: de menselijke wilskracht.
Lees meer
Eveline Crone Laureaat 2017
Eveline Crone ontdekte dat niet elk onderdeel van het menselijk brein zich tegelijk ontwikkelt. In de puberteit nemen hersenkernen voor emotie een voorsprong op die voor beheersing. Dat helpt ongeremd, risicovol en onverantwoord pubergedrag te verklaren. Hoe gebruikt het puberbrein de woelige fase om creatieve maar evenwichtige beslissingen te leren nemen?
Lees meer
Serge Dumoulin Laureaat 2015
Welke zenuwbanen verbinden onze zintuigen met onze hersenschors? Hoe worden onze hersenen zich bewust van prikkelingen van die zintuigen? En hoe zorgt dat er uiteindelijk voor dat wij begrijpen wat in onze omgeving gebeurt? Het zijn het soort vragen die Serge Dumoulin bezighouden, en die hem ook op het spoor zetten van een aangeboren telraam in ons brein.
Lees meer
Frank van Tubergen Laureaat 2015
Waarom kiezen we vaak vrienden en partners met dezelfde etnische achtergrond? Wat is de invloed van deze segregatie op maatschappelijke kansen? Waarom zijn in Amerika de inkomensverschillen veel groter dan in Europa? Het zijn zeer actuele vragen die Frank van Tubergen fascineren en waarop hij geen ideologische maar wetenschappelijke antwoorden zoekt.
Lees meer